Een CAO kan van toepassing zijn op de arbeidsrelatie zonder dat de werkgever en werknemer daarvan op de hoogte zijn. Wanneer een werkgever gebonden is aan een CAO is hij verplicht de in de CAO neergelegde arbeidsvoorwaarden toe te passen.

Het is dus van groot belang om na te gaan of er een CAO van toepassing is op de arbeidsovereenkomst.

Een CAO kan op verschillende manieren van toepassing zijn op de arbeidsovereenkomst. Dit kan doordat in de arbeidsovereenkomst expliciet is vermeld dat er een CAO van toepassing is, of doordat een werkgever daartoe verplicht is omdat hij is aangesloten bij een bepaalde werkgeversvereniging.

Ook kan het zo zijn dat er voor de gehele sector verplicht een CAO moet worden toegepast doordat een CAO algemeen verbindend is verklaard.

De toepasselijkheid van een CAO beperkt de contractsvrijheid van partijen in grote mate. In een CAO zijn vaak arbeidsvoorwaarden opgenomen die in individuele arbeidsovereenkomsten moeten worden toegepast. Er zijn CAO’s die afwijkingen in positieve zin voor de werknemer toestaan.